آسیب‌شناسی توسعه گردشگری در محوطه‌های تاریخی و ارائه راهکار مناسب (مطالعه موردی مجموعه تاریخی چالشتر: استان چهارمحال‌وبختیاری)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شهرکرد

2 دانشگاه یزد

3 دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد

چکیده

توسعۀ صنعت گردشگری از مهم‌ترین رویدادهای اقتصادی و اجتماعی در جوامع امروز به شمار می‌رود. در این راستا مجموعه تاریخی شهر چالشتر واقع در استان چهارمحال‌وبختیاری به دلیل برخورداری از پیشینۀ تاریخی و ویژگی‌های ممتاز جغرافیایی منطقه‌ای که در آن واقع شده است می‌تواند ضمن بهره‌مندی از منافع اقتصادی (اشتغال، درآمد و...) از فرصت‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی نیز به نفع ساکنان منطقه و کشور برخوردار گردد. هدف اصلی پژوهش آن است تا با بررسی آسیب‌شناسی این مجموعه تاریخی از دید بازدیدکنندگان دریچه‌ای نو برای آمایش و توسعۀ گردشگری استان چهارمحال‌وبختیاری ایجاد کرده و راهکارهای مناسبی برای گسترش گردشگری این منطقه ارائه دهد. از این رو در این پژوهش به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که مشکلات و موانع موجود برای جذب گردشگر در این مجموعه چه مواردی هستند؟ و کدام یک از این مشکلات تأثیر منفی و معناداری بر تعداد بازدیدهای سالانه گردشگران از این قلعه دارد؟ جامعه آماری مورد بررسی در این پژوهش شامل کلیه بازدیدکنندگان قلعه چالشتر است که از میان آنها با استفاده از فرمول کوکران (با احتساب ضریب اطمینان 90 درصد و خطای ده درصد)، روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و معادل 130 نفر که از طریق تکمیل پرسش‌نامه در تابستان سال 1401 مورد سؤال قرار گرفتند و داده‌ها توصیف و تجزیه و تحلیل شدند. در پژوهش حاضر روش تحقیق به‌صورت توصیفی- تحلیلی است و بر اساس مدل تحلیلی EVIEWS و با استفاده از روش OLS نتایج به دست آمده مبین این واقعیت است که از میان پنج متغیر مورد بررسی (عدم وجود مکانی برای استراحت از جمله (رستوران و تریا)، عدم وجود راهنمایان گردشگری در قلعه، عدم وجود پارکینگ، عدم وجود غرفه‌های ارائه‌دهنده خدمات در قلعه و عدم وجود نیمکت و فضایی برای نشستن). متغیر عدم وجود مکانی برای استراحت از جمله (رستوران و کافی‌شاپ) با احتمال کمتر از پنج درصد معنادار است و افزایش یک واحد آن تأثیر منفی و معنادار به‌اندازه 189/0 واحد بر تعداد بازدیدهای قلعه دارد.

کلیدواژه‌ها