پیش بینی وفاداری مسافران پروازهای خارجی (مورد مطالعه: هواپیمایی ماهان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی-بازرگانی بین الملل، موسسه آموزش عالی عطار، مشهد، ایران

2 استادیار،گروه مدیریت، موسسه آموزش عالی عطار، مشهد، ایران

چکیده

در جهان رقابتی امروز، مشتریان در کانون اصلی توجه سازمان‏ها قرار دارند و وفاداری آن‏ها عامل اصلی کسب مزیت رقابتی است. تحقیق حاضر با هدف پیش‏بینی وفاداری مسافران هواپیمایی ماهان انجام شده است. لذا روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا توصیفی ـ هم‏بستگی است. جامعۀ آماری تحقیق کلیۀ مسافران پروازهای خارجی شرکت هواپیمایی ماهان است که حجم دقیقی از آن در دسترس نیست. بنابراین، نمونۀ آماری با استفاده از قاعدۀ سرانگشتی 160 نفر محاسبه شد. روش نمونه‏گیری غیرتصادفیِ دردسترس لحاظ شده است. ابزار مورداستفاده در این پژوهش پرسش‏نامۀ استاندارد سین با شانزده سؤال است. به‏منظور تعیین روایی، پرسش‏نامه‏ها در اختیار استادان محترم راهنما و افراد خبره قرار گرفت و روایی آن تأیید شد. پایایی پرسش‏نامه نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بالاتر از 7/0 به‌دست آمد که می‏توان گفت ابزار پایایی مناسبی دارد. در این پژوهش، به‏منظور تجزیه‏وتحلیل داده‏ها از روش‏های آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم‏افزار اس‌پی‌اس‌اس و پی ال اس استفاده شده است. نتایج تحقیق تأثیر رضایت، کیفیت خدمات، تصویر و ارزش ادراک‏شده را در وفاداری و همچنین کیفیت خدمات و ارزش ادراک‏شده در رضایت مشتریان را تأیید کرد. درنهایت، تأثیر کیفیت خدمات در تصویر مشتریان و کیفیت خدمات و تصویر مشتریان در ارزش ادراک‏شده تأیید شد، اما تأثیر تصویر مشتریان در وفاداری و رضایت مشتریان تأیید نشد.

کلیدواژه‌ها


اخوان‌‏فر، امیر، مقصودی گنجه، یاسر، وظیفه‏خواه، سمیه و عاقلی، میثم (1397). بررسی رابطۀ کیفیت خدمات با وفاداری دانشجویان با توجه به نقش میانجی ارزش ادراک‌‏شده، رضایت دانشجویان و تصویر ذهنی برند. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 2(6)، 49-68.
امانی، جواد، خضری آذر، هیمن و محمودی، حجت (1391). معرفی مدل‏یابی معادلات ساختاری به روش حداقل مجذورات جزئی (PLS-PM)  و کاربرد آن در پژوهش‏های رفتاری. مجلۀ برخط دانش روان‏شناسی، (1)، 41-55.
امیری عقدایی، سیدفتح‌‏الله، ترکی، لیلا و نادری، معین (1400). رابطه رضایت، وفاداری و تمایل به تبلیغ شفاهی از سوی مشتریان؛ (با تأکید بر نقش تعدیل‏کنندۀ هزینه‏های تعویض بانک). مطالعات رفتار مصرف‏کننده، 8(4)،233-250.
باقری قلعه جوقی، صدیقه، رحیم‏نیا، فریبرز و کاظمی، مصطفی (1396). بررسی تأثیر کیفیت خدمات، ارزش درک‏شده و تصویر شرکت بر وفاداری مشتری در شعب بانک ملت شهر مشهد. کنفرانس ملی حسابداری و مدیریت، تهران.
بهاری، جعفر، فراهانی، بنفشه، بهاری، شهلا، بذله، مرجان و بهاری، حامد (1396). بررسی نقش واسط رضایت مشتری در تأثیر کیفیت خدمات بر وفاداری مشتری در صنعت هتلداری (مطالعه موردی: هتل‏های شهر تبریز). جغرافیا و مطالعات محیطی، 6(23)، 25-40.
پوراشرف، یاسان‏الله و احمدی الوار، زهرا (1396). بررسی ارتباط بین فرهنگ فروش با ارزش ادراک‏شده مشتری. کاوش‏های مدیریت بازرگانی، 9(18)، 189-216.
توکلی، احمد، کفاش‏پور، آذر و نیکو، حسین (1396). بررسی تأثیر کیفیت خدمات درک‏‌شده بر وفاداری مشتری به‏‌واسطه‏‌ی تصویر ذهنی شرکت و رضایت مشتری با در نظر گرفتن نقش تعدیل‌‏گر هزینه‌‏های جابجایی (مورد مطالعه: شعب بانک سینا در مشهد. پژوهش‏‌های مدیریت راهبردی، 23(65)، 185-207.
حیدرزاده، کامبیز، نجفی، کبری و حسینی، سیدعلی (1396). تأثیر کیفیت خدمات گردشگری بر وفاداری به مقصد گردشگری با توجه به نقش میانجی تصویر ذهنی از مقصد گردشگری و رضایت گردشگران. مطالعات مدیریت گردشگری، 12(40)، 1-12.
حیدری چیانه، رحیم و احمدیان، مهدی (1398). تحلیل روابط ساختاری تصویر مقصد، وفاداری و رضایت گردشگران در کلان شهر تبریز. گردشگری شهری، 6(4).
داوری، علی و رضازاده، آرش (1393). مدل‏سازی معادلات ساختاری با نرم‏افزار PLC. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
دل‏افروز، نرگس، قلی‏پور سلیمانی، علی و گلی، آرمین (1396). بررسی تطبیقی تأثیر کیفیت خدمات، تصویر شرکت و رضایت بر نیات رفتاری مشتریان. مدیریت توسعه و تحول، 29-39.
رامین‌‏مهر، حمید و چارستاد، پروانه (1395). روش تحقیق کمّی با کاربرد مدل‏سازی معادلات ساختاری (نرم‏افزار لیزرل). تهران: انتشارات ترمه.
رحیم‏نیا، فریبرز و باقری، صدیقه (1395). رابطه میان کیفیت خدمات، ارزش درک‏شده و تصویر شرکت با وفاداری مشتریان: نقش تعدیل‏گر هزینه‏ تعویض شرکت(مورد مطالعه: مشتریان بانک ملت مشهد). مدیریت برند، 3(1)، 172-151.
رضوانی، مهران، رضایی، مرضیه و تنهاپور، کوروش (1399). مدل وفادارسازی مشتریان در سازمان‏های نوظهور مبتنی بر شبکۀ عصبی مصنوعی (مطالعۀ موردی بانک‏های خصوصی نوظهور). تحقیقات بازاریابی نوین، 10(36)، 63-82.
عسگرنژاد نوری، باقر، نعمتی، ولی و قلی‏زاده ناطق، عباس (1398). تأثیر ارزش درک‏شده بر تصویر ذهنی از مقصد، رضایت و وفاداری گردشگران پزشکی (مطالعۀ موردی: شهر اردبیل). سلامت و بهداشت اردبیل، 10(1)، 34-49.
فرزین، میلاد، فانی، مجید و صادقی، مرضیه (1399). به‏کارگیری ابعاد ارزش ویژۀ برند در ایجاد رضایت و وفاداری مشتریان. مدیریت و کسب‏وکار، 12(45)، 226-245.
قلی‌‏زاده، همت و سربندی، شادی (1399). ارزیابی تأثیر کاربرد مدیریت کیفیت جامع بر رضایت مشتریان و وفاداری مشتریان. بررسی‌های بازرگانی، 18(103)، 101-113.
محسنین، شهریار و اسفیدانی، محمدرحیم (1396). معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی به‏کمک نرم‏افزار Smart-PLS. تهران: کتاب مهربان نشر.
موسوی‏جد، سیدمحمد، شافعی، رضا، شریفی، محمد و محمدی، حیدر (1397). بررسی تأثیر کیفیت خدمات و رضایت‏مندی بر وفاداری مشتریان هتل‏‌های استان کردستان. جغرافیایی فضای گردشگری، 7(27)، 111-129.
موسی‏خانی، محمد (1391). ارائۀ مدلی جهت کسب وفاداری مشتری با استفاده از مدیریت دانش مشتری در صنعت بانکداری کشور (بانک‏های خصوصی). مدیریت بازرگانی، 4(12).
نگهبان، نیلا و وهاب‏زاده، شادان (1396). بررسی تأثیر کیفیت خدمات، رضایت مشتری و ارزش مشتری بر وفاداری مشتریان با میانجی‏گری کیفیت مدیریت ارتباط با مشتری (مورد مطالعه: بانک توسعۀ صادرات تهران). کنفرانس ملی اندیشه‏‌های نوین و خلاق در مدیریت، حسابداری، مطالعات حقوقی و اجتماعی، تهران.
نوربخش، سیدکامران و رستمی، نفیسه (1395). شناسایی و بررسی عوامل مؤثر بر رضایت مشتریان از خدمات صنعت بانکداری با استفاده از مدل سروکوال (مطالعۀ موردی شعب مؤسسۀ اعتباری توسعه). مدیریت کسب‏وکار، 7(27)، 65-80.
هوشمندی، سارا، وکیلی منفرد، امین و دریکوند، انیس (1399). اثر کیفیت خدمات ارائه شده بر رضایت‏مندی و وفاداری مشتریان در بانک‏های پاسارگاد و آینده، اولین کنفرانس حسابداری و مدیریت.
Ahmad, M. A., Mourshed, M., & Rezgui, Y. )2017(. Trees vs Neurons: comparison between random forest and ANN for high-resolution prediction of building energy consumption. Energy Build, 147, 77-89.
Aaker, J. (1997). Dimensions of brand personality. Journal of Marketing Research, 34(3), 347–356. https://doi.org/10.2307/3151897
Al-hawari, M. A. (2015). How the personality of retail bank customers interferes with the relationship between service quality and loyalty. International Journal of Bank Marketing, 33(1), 41-57.
Bromley, B. (2011). Relationship between personal and corporate reputation. European Journal of Marketing, 35(3/4), 316-334.
Brucal, S., Cris Corpuz, I. A., & Raul, D. (2022). Role of Service Quality, Price, and Firm Image on Customer Satisfaction in Philippine Accounting Firms. Journal of Risk and Financial Management, 15(2), 75.
Chin, W. W., Marcolin, B. L., & Newsted, P. R. (2003). A partial least squares latent variable modeling approach for measuring interaction effects: Results from a Monte Carlo simulation study and an electronic-mail emotion/adoption study. Information systems research, 14(2), 189-217.‏
Chochoľáková, A., Gabčová, L., Belás, J., & Sipko, J. (2015). Bank Customers􀂴 satisfaction, Customers Loyalty and Additional Purchases of Banking Products and Services: A Case Study from the Czech Republic. Economics and Sociology, 8, 82-94.
Farris, P. W., Bendle, N. T., Pfeifer, P. E., & Reibstein, D. J. (2010). Marketing Metrics: The Definitive Guide to Measuring Marketing Performance. Upper Saddle River, New Jersey: Pearson Education.
Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of marketing research, 18(1), 39-50.
Jin, N., Lee, S., & Lee, H. (2015). The effect of experience quality on perceived value, satisfaction, image and behavioral intention of water park patrons: New versus repeat visitors. International journal of tourism research, 17(1), 82-95.‏ ‏
Henseler, J., Ringle, C. M., & Sinkovics, R. R. (2009). The use of partial least squares path modeling in international marketing. Advances in international marketing, 20, 277-319.
Hsieh, A. T., & Li, C. K. (2018). The moderating effect of brand image on public relations perception and customer loyalty. Marketing Inteligence & Planning, 26(1), 26-42.
Hulland, J. (1999). Use of partial least squares (PLS) in strategic management research: a review of four recent studies. Strategic Management Journal, 20(2), 195-204.
Kotler, P., & Keller, K. L. )2009(. Marketing Management, A South Asian Perspective. New Delhi, India.
Lovelock, C. H., & Wirtz, J. (2004). Services Marketing People, Technology, Strategy. NewJersey: Prentice Hall.
Merkert, R., & Pearson, J. )2015(. A non-parametric efficiency measure incorporating perceived airline service levels and profitability. Journal of Transport Economics Policy, 49(2), 261-275.
Murali, S., Pugazhendhi, S., & Muralidharan, C. (2016). Modelling and investigating the relationship of after sales service quality with customer satisfaction, retention and loyalty–a case study of home appliances business. Journal of retailing and consumer services, 30, 67-83.‏
Nyadzayo, M. W., & Khajehzade, S. (2016). The antecedents of customer loyalty: moderated mediation model of customer relationship management quality and brand image. Journal of Retailing & Consumer Services, 30, 262-270.
Oliver, R. L. (1999). Whence consumer loyalty?. Journal of marketing, 63(4_suppl1), 33-44.‏
Osman, Z., Mohamad, L., & Khuzaima, M. R. (2015). An Empirical Study of Direct Relationship of Service Quality, Customer Satisfaction and Bank image on customer Loyalty in Malaysian Commercial Banking Industry. American Journal of Economics, 5(2), 168-176.
Prentice, C., & Loureiro, S. M. C. (2017). An asymmetrical approach to understanding configurations of customer loyalty in the airline industry. Journal of Retailing and Consumer Services, 38(1), 96-107.
Putra, W. J. A., & Putri, D. P. (2019). The mediating role of relationship marketing between service quality and customer loyalty. Journal of Relationship Marketing, 18(3), 233-245.
Rahim, H., Amjad Al, N., & Yomna, K. H. (2014). Service quality and customer satisfaction of a UAE- based airline: An empirical investigation. Journal of air transport management, 42, 167-175.
Singh, B. (2018). Conceptualizing and measurement of consumer based brand equity for airlines. Indian Journal of Market, 48(9), 1-25.
Singh, B. (2021). Predicting airline passengers’ loyalty using artificial neural network theory. Journal of Air Transport Management, 94, 102-118.
Susanna, H. (2014). Managing customer loyalty in the automobile industry, Department of Business Administration and Social Science.
Taylor, S. A., Celuch., K., & Goodwin, S. (2014). The importance of brand equity to customer loyalty. Journal of Product & Brand Management, 13)4(, 217-227.
Vera, J., & Trujillo, A. (2013). Service quality dimensions and superior customer perceived Value in retail banks: An empirical study on Mexican consumers. Journal of Retailing and Consumer Services, 20(6), 579-586.
Yu, W., & Ramanathan, R. (2015). An empirical examination of stakeholder pressures, green operations practices and environmental performance. International Journal of Production Research, 53(21), 6390-6407.‏