نظام حقوقی حاکم بر نظارت بر اماکن گردشگری در حقوق ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری مدیریت منابع انسانی، مدرس دانشگاه آزاد اسلامی

2 دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد حقوق - مدیر ارزشیابی دادگستری کل استان البرز

چکیده

امروزه به گردشگری به‌‏عنوان یکی از مؤلفه‌‏های توسعه نگریسته می‌شود. دولت‏‌ها با سرمایه‌‏گذاری و تدوین قوانین ‏و مقررات لازم، در تلاش‌‏اند تسهیلات بهتری در گردشگری، به‏‌عنوان مولد اقتصادی با ضریب تکاثر بالا، ارائه نمایند. در این بین، تأسیسات گردشگری و قوانین‏ و مقررات ناظر بر آن یکی از عناصر حیات‏‌بخش و زیر‏ساختی صنعت گردشگری به‌‏شمار می‌‏رود. این پژوهش با هدف بررسی نظام ‏حقوقی ‏حاکم بر نظارت بر اماکن گردشگری (به‏‌عنوان بستر این صنعت) ‏می‏‌کوشد نقاط قوت ‏و ضعف این‌‏گونه نظارت‏‌ها را بر تأسیسات گردشگری تبیین نماید. پژوهش پیش‌‏رو از نوع کاربردی است که با بهره‏‌گیری از قوانین ‏و مقررات انجام شده و اطلاعات لازم به روش کتابخانه‌‏ای گردآوری شده است. نتایج بیان می‏‌دارد که از یک‏‌سو وجود قوانین و مقرراتْ افق‏‌های نظارتی فعالیت اماکن و تأسیسات گردشگری را شفاف کرده است و از سوی دیگر، وجود نهادهای نظارتی متعدد موجب سرخوردگی سرمایه‌‏گذاران و بهره‏‌برداران در این حوزه شده است. وجود نهادهای متعدد و متناظر نظارتی باعث خواهد شد فعالان حوزۀ گردشگری، با هدف خلاصی از تنوع قوانین و مقررات دست‏‌وپاگیر، از روش‏‌های غیر‏اخلاقی و غیر‏قانونی برای پیشبرد فعالیت‏‌های خود استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها


افضلی، رسول، فرجی ‏ملائی، امین و شعبانی‏‌فرد، محمد (1389). «جایگاه‏ حقوق ‏گردشگران‏ خارجی‏ از‏ نگاه‏ اسلام ‏و ‏قوانین ‏حقوقی ‏جمهوری ‏اسلامی ‏ایران». مجلۀ ‏پژوهش‏‌های‏ جغرافیای ‏انسانی، شمارۀ 73، ص 119-140.
‏اکبریان‏ رونیزی، سعیدرضا و رضوانی، محمدرضا (1394). توسعۀ ‏پایدار‏ گردشگران، جلد اول. شیراز: انتشارات‏ دانشگاه‏ شیراز، ص42 و 43. ‏
اندیشکدۀ سیاست‌‏های راهبردی اقتصاد و مدیریت آرا (1396)‏. «چالش‌‏های ‏صنعت ‏گردشگری‏ در‏ ایران»، ص 19. http://www.ararc.ir/fa/content/R047
جهانیان، منوچهر (1395). «نقش‏ دولت ‏در‏ توسعۀ ‏اقتصاد ‏گردشگری ‏ایران ‏با‏ محوریت اقتصاد ‏مقاومتی». فصلنامۀ علمی-پژوهشی ‏گردشگری ‏و توسعه، دورۀ 5، شمارۀ 9، ص 156-177.
حیدری ساربان، وکیل، نیرومند ‏شیشوان، صغرا، مجنونی ‏توتاخانه، علی و نقابی، محبوبه (1395). «بررسی و ارزیابی نقش ‏اجرای ‏طرح ‏هادی ‏در ‏توسعۀ ‏گردشگری روستاهای توریستی». فصلنامۀ توسعه و جغرافیا، دورۀ 15، شمارۀ 46، ص79-100.
دنیای اقتصاد (1397). «ثبت ۴/ ۱ میلیارد سفر بین‌المللی در ۲۰۱۸»., شمارۀ روزنامه: ۴۵۳۰، تاریخ چاپ: ۱۳۹۷/۱۱/۳، شمارۀ خبر: ۳۴۸۹۱۹۵
رضوانی، علی‌‏اصغر (1385). جغرافیا ‏و‏ صنعت ‏توریسم. تهران: دانشگاه‏ پیام ‏نور، ص55.
سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان اصفهان، معاونت گردشگری (1394). http://www.isfahancht.ir/TourismFa.aspx?p=94.
سقایی، محسن و آبدار اصفهانی، مهدی (1393). «گردشگری ‏از ‏دیدگاه ‏قرآن ‏و ‏روایات». مجلۀ قرآن ‏و ‏علوم ‏بشری، سال‏ سوم، شمارۀ 2، ص 93-105.
ضرغام بروجنی، حمید، ایوبی ‏یزدی، حمید، بذرافشان، مرتضی (1395). شناخت ‏صنعت گردشگری. تهران: نشر مهکامه، ص 42.
غمخوار، اکبر (1395). «84 دلیل‏ مشکلات ‏گردشگری در ایران ». 25 دی 1395، http://titreshahr.com
محرابی‏، جواد، خلیلی ‏شورینی‏، سیاوش و خلفی، ‏احمد (1391). «بررسی‏ موانع ‏توسعۀ صنعت ‏گردشگری ‏در ‏جمهوری‏ اسلامی ‏ایران». فصلنامۀ ‏مدیریت ‏توسعه تحول، شمارۀ 9، ص 1-10.
نادری ‏مایوان، رمضانعلی (1394).«نقش گردشگری در توسعه اقتصادی شهری نمونه موردی شهر شیروان». مجموعه‏ مقالات‏ سومین همایش ‏ملی گردشگری، جغرافیا و محیط زیست پایدار، ایران- همدان
نصراللهی، زهرا، جهانبازی، ندا و ناصری، طاهره (1393). «رده‌بندی استان‌های کشور برحسب جاذبه‌های گردشگری». فصلنامۀ مطالعات مدیریت گردشگری، سال نهم، شمارۀ 28, ص 17-37.
ویسی، هادی (1396). «بررسی‏ سیاست‏گذاری ‏صنعت ‏گردشگری ‏در ‏قوانین بالادستی جمهوری ‏اسلامی ‏ایران». فصلنامۀ ‏مطالعات‏ راهبردی سیاست‏گذاری عمومی, دورۀ 7، شمارۀ 25، ص 93-112.
هزارجریبی، جعفر ‏و‏ نجفی، ملک محمد (1391). «بررسی ‏جامعه‌‏شناختی‏ عوامل‏ مؤثر ‏بر ‏توسعۀ گردشگری در ایران (با‏ رویکرد‏ جذب‏ گرشگران‏ خارجی)». فصلنامۀ جغرافیا‏ و‏ برنامه‏‌ریزی ‏محیطی (مجلۀ‏ پژوهشی‏ علوم انسانی دانشگاه اصفهان)، دورۀ 23، شمارۀ 3، ص 133-146.
Ashley, C., De Brine, P., Lehr, A., & Wilde, H. (2007). The Role of the Tourism Sector in Expanding Economic Opportunity. The Fellows of Harvard College. ‎
Clark, T. N. (2004). The city as an entertainment machine. Oxford, UK: Elsevier Reisinger.
Cole, S. (2013). Tourism and water: from stakeholders to rights holders, and what tourism businesses need to do. Journal of Sustainable Tourism, 22(1), 89-106.
Florida, R. (2002). The rise of the creative class. New York, NY: Basic Books.
Jansen-Verbeke, M. (1986). Inner city tourism: resources, tourists, and promoters. Annals of Tourism Research, 13(1), 79-100.
Lew, A. (1993). A model of tourist attraction research. Annals of Tourism Research, 14(4), 553–575.
McCabe, S., & Diekmann, A. (2015). The rights to tourism: reflections on social tourism and human rights. Tourism Recreation Research, 40(2), 194-204.
Mill, R. C., & Morrison, A. M. (1992). The Tourism system: an introductory Text, 2nded. Prentice Hall, New jersey.
WTO (1997). Concepts. Definition and Classifications for Tourism  Statistics. Madrid: World Tourism Organization Press.
www. Earthworld