طراحی و تبیین مدل ادامۀ حیات و تقویت برند هتل با رویکرد توسعۀ صنعت گردشگری (مطالعۀ موردی: هتل‏‌های منتخب چهارستاره و پنج‌‏ستارۀ شهر مشهد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی (بازاریابی)، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.

2 دانشیار مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران،تهران، ایران.

3 استادیار گروه مدیریت دولتی ، واحد شاهرود ، دانشگاه آزاد اسلامی ، شاهرود ، ایران.

چکیده

هتل‏‌ها اقدامات زیادی برای بهبود موفقیت در توسعه و ادامۀ حیات برندهای خود انجام می‌‏دهند، اما درک این‏‌که چگونه مشتریان و گردشگران توسعۀ برند را ارزیابی می‌‏کنند مهم است. بدین‌‏منظور، برای بهبود موفقیت توسعه و، به عبارتی، تقویت برندها ضروری است که عوامل مؤثر در ارزیابی نگرش‏‌های مشتریان و گردشگران به توسعه و تقویت برند شناسایی و بررسی شود. پژوهش حاضر درصدد دستیابی به مدل ادامۀ حیات و تقویت برند هتل با رویکرد توسعۀ صنعت گردشگری در هتل‏‌های منتخب چهارستاره و پنج‌‏ستارۀ شهر مشهد است. این مطالعه به روش آمیخته (کمّی ـ کیفی) انجام شده است. در بخش کیفی، از نظریه‌‏پردازی داده‏‌بنیاد و سه مرحله کدگذاری استفاده شده است. در این بخش، گردآوری داده‌‏ها به روش مصاحبۀ نیمه‏‌ساختاریافته با 19 نفر از مدیران هتل‏‌های چهارستاره و پنج‌‏ستارۀ شهر مشهد به شیوۀ نمونه‏برداری غیراحتمالی قضاوتی و گلولۀ برفی انجام شده است. در بخش کمّی، براساس ابعاد مدل به‏‌دست‌‏آمده، پرسش‌‏نامۀ محقق‌‏ساخته تدوین شد و گردشگران مستقر در هتل‌‏های چهارستاره و پنج‌‏ستارۀ شهر مشهد آن را تکمیل کردند و مدل به‌‏دست‌‏آمده نیز، براساس روش معادلات ساختاری آزمون، کمّی ‏شد. در بخش کیفی، مدل نهایی پژوهش در قالب پارادایم کدگذاری محوری ارائه شد و به طرح شش قضیه منجر شد که شامل شرایط علّی (چهار مقوله)، شرایط مداخله‏‌گر (سه مقوله)، شرایط زمینه‌‏ای (سه مقوله)، مقوله ‏محوری تحت عنوان مدیریت برندمحور، راهبردها (هفت مقوله) و پیامدها (هفت مقوله) است.در بخش کمّی، نتایج تحلیل ساختاری مدل بررسی شد و معناداری روابط بین مؤلفه‌‏ها و مناسب بودن ابعاد مدل تأیید شد. با وجود این‏‌که سال‏‌ها است که درخصوص مسئلۀ توسعه و تقویت هتل‌‏ها در صنعت گردشگری با هدف ایجاد برندهایی قوی در این عرصه بحث می‏‌شود، همچنان بررسی این امر مهم ضروری به نظر می‏‌رسد؛ چراکه افزایش رقابت هتلداران را مجبور کرده است که راه‏‌های جدیدی را برای تفکیک برند خود از برندهای رقیب بیابند. ترویج برند مبتنی بر مصرف‏‌کننده می‌‏تواند عاملی کلیدی، راهبردی و محرک برای موفقیت در صنعت هتلداری و توسعۀ صنعت گردشگری باشد. پژوهش حاضر نشان می‌‏دهد که، با بهره‌‏گیری از مدیریت برندمحور، می‏توان در مسیر ادامۀ حیات و تقویت برند هتل‏‌ها گام برداشت و از طریق اجرای مدل ارائه‌‏شده در این پژوهش به توسعۀ صنعت گردشگری کمک کرد.

کلیدواژه‌ها


آقاجان، وحید، عابدی، حسین و بهبودی، امید (1393). به بررسی تأثیر بازارگرایی بر توسعۀ صنعت گردشگری. نشریۀ جغرافیایی فضای گردشگری، 3(10)، 39-51.
ابراهیم‏پور، حبیب، سیدنقوی، میرعلی و یعقوبی، نورمحمد (1390). عوامل مؤثر بر رضایت و وفاداری گردشگران در استان اردبیل (مطالعۀ موردی: منطقۀ گردشگری سرعین)، فصلنامۀ مطالعات گردشگری، 5(13)، 69-92.
استراوس، آنسلم و کوربین، جولیت ام. (1385). اصول روش تحقیق کیفی: نظریۀ مبنایی، رویه‏ها و ریشه‏ها، ترجمۀ ب. محمدی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
اکبریان رونیزی، سعیدرضا و رستگار، ابراهیم (1399). تبیین و تحلیل عوامل مؤثر بر رضایتمندی گردشگر از مقصدهای گردشگری (مطالعه موردی: شهر درگهان). نشریۀ علمی گردشگری شهری، 7(4). https://civilica.com/doc/1225725/
امیدی‏کیا، کامران، مشبکی، اصغر، خدادادحسینی، سیدحمید و عزیزی، شهریار (1391). شناخت قابلیت‏های سازمانی جایگاه‏سازی برند شرکت در صنعت مواد غذایی با استفاده از نظریۀ داده‏بنیاد. اندیشۀ مدیریت راهبردی، 11(1)، 35-72.
امیربیکی لنگرودی، حبیب، کردستانی، غلامرضا و رضایی، فرزین (1399). الگوی یکپارچه حسابداری مدیریت توسعه پایدار. حسابداری مدیریت، 13(44)، 21-1.
امین بیدختی، علی‏اکبر و نظری، ماشاالله (1388). نقش بازاریابی در توسعۀ صنعت گردشگری. چشم‏انداز مدیریت بازرگانی، 9(32)، 49-68.
ایمانقلی، مریم (1400). تأثیر تجارت الکترونیک بر رشد و توسعۀ اقتصادی. هفتمین کنفرانس ملی ایده‏های نوین در فنی و مهندسی. https://civilica.com/doc/1239070/
بهاری، جعفر و فراهانی، بنفشه (1395). تأثیر ارزش ویژۀ برند بر رضایت مصرف‏کننده و وفاداری به برند در صنعت هتلداری (مطالعۀ موردی: هتل‏های پنج‏ستارۀ شهر تبریز). نشریۀ پژوهش و برنامه‏ریزی شهری، 7(26)، 173-194.
بهاری، جعفر، بهاری، شهلا، بذله، مرجان و بهاری، حامد (1396). تأثیر کیفیت خدمات بر رضایت مشتری در صنعت هتلداری (مطالعۀ موردی: هتل‏های پنج‏ستارۀ شهر تبریز). اندیشۀ جغرافیا، 9(17)، 59-78.
تمپورال، پل (1382). علائم تجاری در آسیا: ایجاد، توسعه و مدیریت علائم تجاری آسیایی برای بازار جهانی، ترجمۀ محمدابراهیم گوهریان. تهران: مؤسسۀ انتشارات امیرکبیر.
چراغی، معصومه و گلاب‏چی کوچه باغ، حمیدرضا (1400). ارزیابی تأثیر اعتماد به برند، تجربۀ برند، کیفیت ادراک‏شدۀ خدمات و نوآوری سازمانی بر وفاداری مشتریان با نقش میانجی رضایت مشتریان. چهارمنی همایش بین‏المللی دانش و فنّاوری هزارۀ سوم اقتصاد، مدیریت و حسابداری ایران. https://civilica.com/doc/1236700/
حیدری، رسول و دهقان، ابوالفضل (1398). تحلیل شبکۀ دسترسی به هتل‏ها با توجه به توزیع مقاصد گردشگری (مطالعۀ موردی: شهر اصفهان). فصلنامة ‏علمی‏ ـ پژوهشی ‏گردشگری ‏و توسعه، 8(2)، 147-168.
دانایی‏فرد، حسن و امامی، سیدمجتبی (1386). استراتژی‏های پژوهش کیفی: تأملی بر نظریه‏پردازی داده‏بنیاد. اندیشۀ مدیریت راهبردی (اندیشۀ مدیریت)، 1(2)، 69-97.
دهدشتی شاهرخ، زهره، صالحی صدقیانی، جمشید و هرندی، آزین (1395). شش بعد ارزش ویژۀ برند در هتل. دنیای اقتصاد، (3789)، شمارۀ خبر ۱۰۵۶۳۱۳.
دهدشتی شاهرخ، زهره، سلیمان‏زاده، امید و شاهمیرزایی، وحیدرضا (1396). تأثیر تطابق هویت مشتری با برند بر ارزش ویژۀ برند در خدمات هتلداری. مطالعات مدیریت گردشگری، 12(40)، 1-20.
راسخی، سعید، کریمی‏پتانلار، سعید و محمدی، ثریا (1395). اثر گردشگری بر محیط زیست: یک مطالعۀ موردی برای کشورهای توسعه‏یافته و درحال‏توسعۀ منتخب. مجلۀ برنامه‏ریزی و توسعۀ گردشگری، 5(16)، 71-94.
رجوعی، مرتضی، مجدی یزدی، کاظم و شیخ‏الاسلامی، زینب (1397). بررسی عوامل مؤثر بر نیات رفتاری مشتریان هتل‏های پنج‏ستارۀ مشهد. گردشگری و توسعه، 7(2)، 78-96.
زاهدی، شمس‏السادات (1389). توسعۀ پایدار. تهران: سازمان اطلاعات و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‏ها (سمت).
سبحانی‏فرد، یاسر و چراغعلی، سعید (1392). بررسی کیفیت خدمات فروش و اثر آن بر رضایت مشتریان (مطالعۀ موردی: شرکت سایپا). نشریۀ فرایند مدیریت و توسعه، 27(3)، 131-146.
شیرخدایی، میثم، نجات، سهیل، کاملی، علیرضا و مهدیخانی، حبیب (1398). بررسی تأثیر تصویر برند کارفرما بر تمایل به استخدام از طریق متغیر میانجی جذابیت برند کارفرما (مورد مطالعه: دانشجویان پردیس فارابی دانشگاه تهران). دوفصلنامۀ مدیریت منابع انسانی پایدار، 1(1)، 113-127. http://shrm.journals.umz.ac.ir/article_2359.html
شمسی، احمد، شیروانی، علیرضا و ولیخانی، ماشاالله (1400). طراحی الگوی بهبود تصویر ذهنی، آگاهی و شناخت برند پست‏بانک ایران در جذب مشتری. فصلنامۀ مدیریت کسب‏وکار، 13(1)، 374-404.
عیوضی‏نژاد، سلمان و پارسا بلور، محمدرضا و اکبری، محسن (1399). بهبود جایگاه ذهنی برند با استفاده از توسعۀ شخصیت برند: پژوهشی آمیخته، نشریۀ علمی مدیریت برند، 7(21)، 47-82. https://bmr.alzahra.ac.ir/article_5438.html
فایوسولا، ادواردو و گی، چاک (1393). جهانگردی در چشم‏اندازی جامع، ترجمۀ علی پارساییان و سیدمحمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهش‏های فرهنگی.
فلاحی، محمدباقر و طباطبایی نسب، محمدباقر (1398). بررسی تأثیر مدیریت منابع انسانی برندمحور بر ارزش ویژۀ برند مبتنی بر مشتری با روش مدل‏سازی خطی سلسله‏مراتبی (HLM) (مورد مطالعه: هتل‏های شیراز). 8(1)، 154-171.
فیض، داوود، کهیاری حقیقت، امین و کهیاری حقیقت، کوروش (1396). نقش بهبود کیفیت خدمــات در ارتقای عملکرد برند در بیمارستان‏های شهر تهران. مجلۀ دانشکدۀ پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران (پی‏آورد سلامت11(1)، 53-65.
فیض، داوود و گلشاهی، بهنام (1396). شناسایی اصول منابع انسانی شبکه‏ساز مؤثر در عملکرد شرکت بر مبنای رویکرد ترکیبی تحلیل نقش انعطاف‏پذیری راهبردی و عدم‏قطعیت محیطی. نشریۀ پژوهش‏های مدیریت در ایران، 21(3)، 193-215.
کشوری، عباس و زحمتکش، حمید (1391). تبیین عوامل مؤثر بر توسعه و تقویت برند بانک‏ها از دیدگاه مشتریان. چهارمین کنفرانس بین‏المللی بازاریابی خدمات بانکی، تهران، مرکز بازاریابی خدمات مالی.
میرکتولی، جعفر و مصدق، راضیه (1389). بررسی وضعیت گردشگری روستایی و نقش آن در رونق صنایع دستی (مورد دهستان استرآباد جنوبی)، شهرستان گرگان). مطالعات و پژوهش‏های شهری و منطقه‏ای، 2(7)، 137-154.
مهدوی توکلی، آرمان (1400). راهبردهای توسعۀ گردشگری تاریخی ـ فرهنگی بر پایۀ برنامه‏ریزی راهبردی مشارکتی. 13(50)، 271-290.
نعیمی‏مجد، آرزو و نعیمی‏مجد، محبوبه (1398). آینده‏پژوهی گردشگری پایدار، رهیافتی نو در اقتصاد مقاومتی (مورد مطالعه: کارشناسان صنعت گردشگری و هتلداری). فصلنامۀ آینده‏پژوهی مدیریت، 30(116)، 200-212.
یوسف‏وند، سعید و هاشمی‏پور، اکرم (1400). بررسی تأثیر مدیریت استراتژیک منابع انسانی بر مزیت رقابتی با توجه به نقش میانجی سرمایۀ انسانی. مجلۀ رویکردهای پژوهشی نو در علوم مدیریت، (25)، 387-399.
Ahammad, M. F., Basu, S., Munjal, S., Clegg, J., & Shoham, O. B. (2021). Strategic agility, environmental uncertainties and international performance: The perspective of Indian firms. Journal of World Business, 56(4), 101218. https://doi.org/10.1016/j.jwb.2021.101218
Amani, V. J. (2020).The effect of customer satisfaction on their loyalty by mediating the mental image of the brand and trust using structural equations in the Banking Industry (Case study: Pasargad Bank). Journal of Internet Banking and Commerce, 25(4), 1-13.
Anggraeni, M., Gupta, J., & Verrest, H. J. (2019). Cost and value of stakeholder’s participation: A systematic literature review. Environmental Science & Policy, 101, 364-373. DOI:10.1016/j.envsci.2019.07.012
Baker, T. L., Hunt, J. B., & Scribner, L. L. (2002). The Effect of Introduction a New Brand on Consumer Perceptions of Current brand similarity: The Roles of Product Knowledge and Involvement. Journal of Marketing Theory & Practice, 13(4), 34-45.
Bigné, E., William, E., & Soria-Olivas, E. )2010(. Similarity and Consistency in Hotel Online Ratings across Platforms. Journal of Travel Research, 59(4), 742-758.
Bonfanti, A., Vigolo, V., & Yfantidou, G. (2021). The impact of the Covid-19 pandemic on customer experience design: The hotel managers’ perspective. International Journal of Hospitality Management, 94, 102871. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2021.102871
Camilleri, M. A. (2020). The use of data-driven technologies for customer-centric marketing. International Journal of Big Data Management, 1(1), 50-63. https://doi.org/10.1504/IJBDM.2020.106876
Chevallier, J., Nguyen, D. K., Siverskog, J., & Uddin, G. S. (2018). Market integration and financial linkages among stock markets in Pacific Basin countries. Journal of Empirical Finance, 46, 77-92. https://doi.org/10.1016/j.jempfin.2017.12.006
Clark, V. L. P., & Creswell, J. W. (2005). Student study guide to accompany Creswell's educational research: planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. Merrill.
DAM, S. M., & DAM, T. C. (2021).Relationships between Service Quality, Brand Image, Customer Satisfaction, and Customer Loyalty. The Journal of Asian Finance, Economics and Business, 8(3), 585-593. https://doi.org/10.13106/jafeb.2021.vol8.no3.0585
Darma, J. (2017). How the Clarity of Business Vision Affect the Quality of Business Intelligence Systems and It’s Impact on the Quality of Decision Making (Evidence from North Sumatera-Indonesia). Journal Engineering and Applied Sceinces, 12(9), 2461-2466. DOI:10.36478/jeasci.2017.2461.2466
Denzin, N. K., & Lincoln, Y. S. (1994). Introduction: Entering the Field of Qualitative Research, Handbook of Qualitative Research. London: Sage Publication Inc.
Dristiks, N. (2004). Tourism as ingrown economic growth factor an empirical investigation for Greece. Tourism Economic, 10(3), 305-316.
Echtner, C. M., Ritchie, J. R. B. (2003). The Meaning and Measurement of Destination Image. Tourism Management, 14(1), 37-46.
Elliot, S., Elliot, S., Khazaei, A., Khazaei, A., Durand, L., & Durand, L. (2016). Measuring dimensions of brand influence for tourism products and places. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 10(4), 396-409.
Ferreira, J., & Sousa, B. (2020). Experiential Marketing as Leverage for Growth of Creative Tourism: A Co-creative Process. In Advances in tourism, technology and smart systems (pp. 567-577). Springer, Singapore. DOI: 10.1007/978-981-15-2024-2_49
Foxall, G. R., Goldsmith, R. E., & Brown, S. (1994). Consumer psychology for marketing. Int.
Gavrilovi, Z., & Maksimovi, M. (2018). Green Innovations in the Tourism Sector. StrategicManagement, 23(1), 036–042.
Glaser, B. G. (1992). Emergence vs. Forcing: Basics of Grounded Theory Analysis. Sociology Press.
Guan, J., Wang, W., Guo, Z., Chan, J. H., & Qi, X. (2021). Customer experience and brand loyalty in the full-service hotel sector: the role of brand affect. Internaltiona Journal of Contemporary Hospitality Management. DOI 10.1108/IJCHM-10-2020-1177
Ha, E. Y., & Lee, H. (2018). Projecting service quality: the effects of social media reviews on service perception, International Journal of Hospitality Management, 69, 132-141.
Hosseini, S. A., & Moghaddam, A. (2021). The Effect of Perceived Corporate Social Responsibility and Sustainable Human Resources on Employee Engagement with the Moderating Role of the Employer Brand. Employee Responsibiities and Rights Journal, 34(16). DOI:10.1007/s10672-021-09376-0
Hu, F., & Trivedi, R. H. (2020). Mapping hotel brand positioning and competitive landscapes by text-mining user generated content. International Journal of Hospitality Management. 84, 102317.
Janesick, V. J. (1994). The dance of qualitative research design: Metaphor, methodolatry, and meaning.
Keller, K. L. (2010). Building Customer-Based brand equity. Marketing Management, 12(2), 14-19.
Khadhir, A., Anil Kumar, B., & Vanajakshi, L. D. (2020). Analysis of global positioning system based bus travel time data and its use for advanced public transportation system applications. Journal of Intelligent Transportation Systems, 25(1), 58-76. https://doi.org/10.1080/15472450.2020.1754818.
Khan, I., Khan, I., Rahman, Z., & Rahman, Z. (2017). Development of a scale to measure hotel brand experiences. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 29(1), 268-287.
Kim, W. G., Jin-Sun, B., & Kim, H. J. (2008). Multidimensional customer-based brand equity and its consequences in midpriced hotels. Journal of Hospitality & Tourism Research, 32(22), 235-254.
Knittel, L. (2020). MSc Human Resource Management and Organizational Psychology Department of Business Administration.
Lee, J. (2001). A grounded theory: integration and internalization in ERP adoption and use. University of Nebreska-Lincoln.
Lesmana, R., Widodo, A. S., & Sunardi, N. (2020). The Formation of Customer Loyalty from Brand Awareness and Perceived Quality through Brand Equity of Xiaomi Smartphone Users in South Tangerang. Jumal Pemasaran Kompetitif, 4(1), 1-12. DOI: http://dx.doi.org/10.32493/jpkpk.v4i1.7211
Mackay, M. M. (2011). Evaluation of brand equity measures: further empirical results. Journal of Brand and Product Management, 12(1), 34-51.
Mahasuweerachai, P., & Qu, H. (2013). Customer evaluation of hotel brand extention. In The Proceedings of 1st World Conference on Hospitality, Tourism and Event Research and International Convention and Expo Summit 2013, Bangkok, Thailand, 25th-28th May 2013 (pp. 581-588). International Program in Hotel and Tourism Management, Siam University.
Maleki, S., & Amiri Fahlyiani, M. R. (2020). Strategic Management Relationships with Tourism in the Age of Globalization. Quarterly Journal of the Macro and Strategic Policies, 7(4), 670-697.
McFadzean, E. (2007). Developing a Proposal: A Nine Step Process. http://distinctivemanagement.biz/Assets/courses/mba
 
Obeidata, U., Obeidata, B., Alrowwad, A., Alshurideh, M., Masadehe, R., & Abuhashesh, M. (2021). The effect of intellectual capital on competitive advantage: The mediating role of innovation. Management Science Letters, 11(4), 1331-1344. doi: 10.5267/j.msl.2020.11.006
Oliver, R. L. (1999). Whence consumer loyalty? Journal of marketing, 63(4_suppl1), 33-44. Management, Siam University.
Pearson, J., Naselaris, T., Holmes, E. A., & Kosslyn, S. M. (2015).Mental Imagery: Functional Mechanisms and Clinical Applications. Trends in Cognitive Sciences, 19(10), 590-602. DOI:https://doi.org/10.1016/j.tics.2015.08.003
Pina, R., & Dias, Á. (2021). The Influence of Brand Experiences on Consumer-Based Brand Equity. Journal f Brand Management, 28(2), 99-115. DOI: 10.1057/s41262-020-00215-5
Prasad, K., & Dev, C. S. (2000). Managing Hotel Brand Equity a Customer-centric Framework for Assessing Performance. Cornell hotel and Restaurant Administration Quality, 41(3), 22-24.
Schultz, D. E. (1998). Branding The Basis for Marketing Integration. Marketing News, 32(24), 8.
Sharma, G. D., Thomas, A., & Paul, J. (2021). Reviving tourism industry post-COVID-19: A resilience-based framework. Tourism Management Perspectives, 37, 100786. https://doi.org/10.1016/j.tmp.2020.100786
Slåtten, T., Mutonyi, B. R., & Lien, G. (2020). The impact of individual creativity psychological capital, and leadership autonomy support on hospital employees’ innovative behavior. BMC health services research, 20(1), 1-17.
Strauss, A., & Corbin, J. (1990). Basics of Qualitative Research.Sage publications.
Wen, J., Lin, Z., Liu, X., Xiao, S. H., & Li, Y. (2021). The interaction efects of online reviews, brand and price on consumer hotel booking decision making. Journal of Travel Research, 60(4), 846-859.
Xie, C., Bagozzi, R. P., & Grønhaug, K. (2019). The impact of corporate social responsibility on consumer brand advocacy: The role of moral emotions, attitudes, and individual differences. Journal of Business Research, 95, 514-530. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2018.07.043
Xiong, L., Kinga, C., & Piehler, R. (2013). “That’s not my job”: Exploring the employee perspective in the development of brand ambassadors. International Journal of Hospitality Management, 35, 348-359.
Yusoff, Y. M., Nejati, M., Kee, D. M. H., & Amran, A. (2020). Linking green human resource management practices to environmental performance in hotel industry. Global Business Review, 21(3), 663-680. https://doi.org/10.1177/0972150918779294