تحلیل ابعاد پایداری گردشگری در شهرستان پاوه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی گروه جغرافیای دانشگاه پیام نور ، تهران، ایران

چکیده

یکی از راهبردهایی که به‌‏تازگی در اغلب کشورهای جهان به آن توجه شده توسعه و گسترش گردشگری در نواحی محرومی است که قابلیت‏‌های لازم برای گسترش گردشگری را دارند. بخش بسیار مهمی از فعالیت‌‏های گردشگری در دنیا برپایۀ بهره‌‏مندشدن از طبیعت است که امروزه بوم‏‌گردی نام ‏گرفته است. شهرستان پاوه، به‏‌دلیل داشتن جاذبه‏‌های فراوان طبیعی و تاریخی، قابلیت جذب گردشگران بسیاری را دارد. هدف ‏این مقاله بررسی و تحلیل وضعیت گردشگری در شهرستان پاوه با تأکید بر ابعاد پایداری است. روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و روش جمع‌‏آوری اطلاعات کتابخانه‌‏ای (اسنادی) و‏ میدانی (پرسش‏‌نامه و مصاحبه) است. برای تجزیه‏‌وتحلیل داده‌‏ها، از روش‌‏های آماری (توصیفی و استنباطی) ازجمله آزمون t تک‏‌نمونه‏ای و آزمون کولموگروف استفاده ‏شده است. نتایج حاصل از بررسی وضعیت گردشگری و بوم‏‌گردی منطقه نشان ‏می‌‏دهد که بوم‌‏گردی در هیچ‏‏‌کدام از شاخص‌‏های مربوط به ابعاد اقتصادی و زیست‏‌محیطی و همچنین شاخص‌‏های مربوط به ابعاد اجتماعی ـ فرهنگی پایدار نیست. درکل، نتایج حاصل نشان داد که گردشگری و بوم‌‏گردی در منطقۀ پاوه پایدار نیست و همین امر آسیب‏‌پذیری آن را افزایش ‏می‌‏دهد. بنابراین، برنامه‌‏ریزی جامع، مناسب و قابل‏‌اجرا از الزامات گردشگری‏ این منطقه است و توجه شایانی را ‏می‏‌طلبد

کلیدواژه‌ها


ابراهیم‌‏زاده، عیسی، ملکی، گل‌‏آفرین و فرهادی‌‏نژاد، حسین (1394). برنامه‌‏ریزی استراتژیک و توسعۀ گردشگری با تأکید بر توسعۀ پایدار در ناحیۀ خرم‏‌آباد. جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌‏ای، 5(14)، 1-24.
رضایان، سحر، جوزی، سیدعلی و پیراسته، اسما (1387). ارائۀ برنامۀ مدیریت راهبردی توسعۀ طبیعت‏‌گردی در استان چهارمحال بختیاری. مجلۀ تحقیقات منابع طبیعی تجدیدشونده، 3(2)، 31-40.
زاهدی، شمس‌‏السادات (1393). مبانی توریسم و اکوتوریسم پایدار (با تأکید بر محیط‌‏زیست). تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.
سپهر، عادل و صفرآبادی، اعظم (1391). تحلیل شاخص‏‌های اثرگذار بر توسعۀ اکوتوریسم در مناطق بیابانی. نشریۀ پژوهش‌‏های جغرافیای انسانی، 45(4)، 137-154.
طلیعه علیا، زهرا (1390). وضعیت حقوقی اکوتوریسم در ‏ایران. تعالی حقوق، 3(11)، 129-140.
فاضل‌‏نیا، غریب و هدایتی، صلاح (1389). راهبردهای مناسب برای توسعۀ گردشگری دریاچۀ زریوار. نشریۀ جغرافیا و توسعه، 8(19)، 145-170.
قدمی، مصطفی و غلامیان‏‌بایی، محمد (1393). اثرات گردشگری: پیامدها، چارچوب‌‏ها و سیاست‏‌ها. تهران: مهکامه.
مافی غلامی، داوود و یارعلی، نبی‌‏الله(1391). ارزیابی توان زیست‏‌محیطی جهت تعیین نواحی مناسب توسعۀ طبیعت‌‏گردی در استان چهارمحال و بختیاری. مجلۀ تحقیقات منابع طبیعی تجدیدشونده، 3(2)، 31-40.
مقصودی، مهران، شمسی‏‌پور، علی‌‏اکبر، نوربخش، فاطمه و یزدان‌‏پناه‏ اسرمی، مهدی (1390). تحلیل و ارزیابی پتانسیل‏‌ها و راهبردهای توسعۀ اکوتوریسم در منطقۀ مرنجاب. مطالعۀ جغرافیایی مناطق خشک، 2(7)، 25-41.
میسون، پیتر (1390). گردشگری: اثرات، برنامه‌‏ریزی و مدیریت، ترجمۀ روزبه‏ میرزایی و پونه ترابیان. تهران: ترمه.
نگارش، حسین، بهروز، پروانه و مهدی‌‏نسب، مهدی (1392). امکان‏سنجی توسعۀ گردشگری تالاب‏‌های پل‏دختر براساس مدل تحلیلی SWOT. چشم‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏انداز جغرافیایی (مطالعات انسانی)، 8(22)، 1-14.
Amerta, I. M. S. (2017). Community Based Tourism Development. International Journal of Social Sciences and Humanities (IJSSH), 1(3), 97-107.
Chiu, Y. T. H., Lee, W. I., & Chen, T. H. (2014). Environmentally responsible behavior in ecotourism: Antecedent & implications. Tourism Management, 40, 321-329.
Koens, J. F., Dieperink, C., & Miranda, M. (2009). Ecotourism as a development strategy: Experiences from Costa Rica. Environment, Development and Sustainability, 11(6), 1225-1237.
Lin, L. Z., & Lu, C. F. (2012). Fuzzy group decision-making in the measurement of ecotourism sustainability potential. Group Decision and Negotiation, 22(6), 1051-1079.
Jalani, J. O. (2012). Local people's perception on the impacts & importance of ecotourism in Sabang, Palwan, Philippines. Procedia-Social & Behavioral Sciences, 57, 247-254.
Stoddard, J. E.; Evanes, M. R., & Dave, D. S. (2008). Sustainable tourism: The case of the Blue Ridge National Heritage area. Cornell Hospitality Quarterly, 49(3), 245-257.
Wall, J. (1997). Is ecotourism sustainable? Environmental Management, 21(4), 483-491.
Yoo, B., Donthu, N., & Lee, S. (2000). An Examination of Selected Marketing Mix Elements and Brand Equity. Journal of Marketing Research, 24, 258-270