نقص رسانه های ارتباطی در ایجاد نگرش پایداری در صنعت گردشگری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه گردشگری دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشجوی دکترای مدیریت گردشگری دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

توسعه پایدار گردشگری به عنوان پارادایمی نو در واکنش به پیامدهای نامطلوب گردشگری انبوه مطرح شده و در سالهای اخیر همواره مورد توجه برنامه ریزان توسعه گردشگری قرار گرفته است؛ این توجه تا حدی بوده است که سال 2017 نامگذاری شده است. در این » گردشگری پایدار؛ ابزاری برای توسعه « از طرف سازمان جهانی گردشگری، تحت عنوان میان رسانه به عنوان یکی از زیرساخت های اساسی ترویج توسعه گردشگری پایدار، با تغییر و تکامل نقش طی چند دهه اخیر، در جهتدهی به افکار و نگرش فاعلان گردشگری و توده مردم )گردشگران بالقوه( بسیار حائز اهمیت است. مقاله
حاضر به روش توصیفی تحلیلی در پی تعیین این موضوع است که رسانه های ارتباطی چگونه میتوانند موجب ترویج نگرش پایداری در توسعه گردشگری شوند. نتایج بررسی پیشینه و ادبیات نظری نشان دهنده این مطلب است که رسانه ها )به ویژه رسانه های اجتماعی طی سالهای اخیر( با وظایف چندگانه ای چون توسعه آموزش؛ فرهنگسازی؛ ارائه اطلاعات و آگاه سازی؛ بسیج )مشارکت( اجتماعی و کنترل کنندگی دارای این پتانسیل و توانایی هستند که بتوانند سه بعد نگرش )بعد شناختی، عاطفی و رفتاری( افراد را درباره توسعه پایدار گردشگری به گونه ای مثبت تغییر دهند و در نتیجه موجب ترویج
نگرش توسعه پایدار گردشگری شوند.

کلیدواژه‌ها


اکبریان رونیزی، سعیدرضا و رضوانی، محمدرضا ( 1394 (، توسعه پایدار گردشگری، شیراز: دانشگاه شیراز. آغاز، محمدحسن و سیدابوالفضل جعفرنژاد
( 1385 (، آسیب شناسی روح هویت ایرانی، تهران: سازمان
فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مجموعه مقالات اولین همایش گفتمان هویت ایرانی. تهرانیان ، مجید ) 1979 (، تنگناهای اجتماعی توسعه ملی ایران ، تهران: سازمان مدیریت صنعتی.
حمیدی، الهام ) 1393 (، بررسی نقش رسانه ها در توسعه گردشگری ورزشی، اولین کنگره تخصصی مدیریت شهری و شوراهای شهر، ساری.
دادرس، بیژن و جشنی، علی ) 1389 (، نقش
رسانه های جمعی و جاذبه های گردشگری در توسعه
صنعت گردشگری، کنفرانس منطقهای توریسم و توسعه، یاسوج.
رابینز، استیون پز ) 1387 (، مبانی رفتار سازمانی، ترجمه فرزاد امیدواران، ویراش هشتم، چاپ دوم، تهران: انتشارت مهربان نشر.
ساروخانی، باقر ) 1381 (، نقش وسایل ارتباط جمعی در پیشگیری از وقوع بزهکاری، تهران: وزارت کشور.
سرادی پور، عادله، کاکهمدی، حسن و حاجی
صالحی، عایشه ) 1392 (، نقش رسانه های جمعی در ارتقاء آگاهای های زیست محیطی با تأکید بر توسعه پایدار در میان مردم روستا.
سواربروک، جان ) 1392 (، مدیریت گردشگری پایدار، ترجمه محمود سبزی، تهران: مدیریت صنعتی.
شارپلی، ریچارد و تلفر، دیوید ) 1391 (، برنامه ریزی
توسعه گردشگری در کشورهای در حال توسعه، ترجمه
حمید ضرغام بروجنی، تهران: انتشارات مهکامه.
کازنو، ژان ) 1384 (، جامعه شناسی وسایل ارتباط
جمعی، ترجمه باقر ساروخانی و منوچهر محسنی، تهران:
اطلاعات.
کروبی، مهدی ) 1388 (، نقش ارتباطات انسانی در
توسعه صنعت جهانگردی، علوم مدیریت ایران، 3 ( 4 ،)
114 132 .
کروبی، مهدی ) 1390 (، رسانه ارتباط جمعی و
انتخاب مقصد، مطالعات گردشگری، 7 ( 15 ،) 361 111 .
کلمن، جیمز ) 1380 (، بنیادهای نظریه اجتماعی،
ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشرنی
کوهی، الهام، میبودی، حسین، طالشی، مصطفی و
کوهی، الهه ) 1392 (، نقش رسانه های ارتباط جمعی در
توسعه و پیشرفت صنعت گردشگری پایدار،)مطالعه
75
سال پنجم، شماره دهم، بهار، 1397
موردی: شهرستان آمل(، فصلنامه آموزش محیط زیست
و توسعه پایدار، 2 ( 1 :) 31--19 .
قاسمی، بهروز ) 1390 (، مدیریت رفتار سازمانی،
تهران: سپاهان.
عبدی، زینب ) 1393 (، نقش و کارکرد رسانه های
جمعی در طرح مسائل زیست محیطی، رفاه اجتماعی، 14
( 55 ،) 315--351 .
رضا قلیزاده، بهنام ) 1389 (، مروری بر اثرات
رسانه ها بر گردشگری، پژوهش های ارتباطی، 7 ( 4 ،)
159--185 .
مختاری، محمدعلی ) 1388 (، رسانه و جهت گیری
افکار عمومی در تصمیم گیری عمومی، کتاب ماه علوم
اجتماعی، 24 ، 70 - 78 .
مصطفوی کهنگی، فرحناز ) 1394 (، نقش رسانه ها
در امنیت اجتماعی، فصلنامه علمی تخصصی دانش -
انتظامی پلیس پایتخت، 8 ( 1 :) 351--115 .
مظفری، افسانه ) 1394 (، نقش رسانه های جمعی
در توسعه پایدار با رویکرد توانمندسازی زنان، مطالعات
توسعه اجتماعی ایران، 7 ( 3 ،) 391--124 .
مشایخی، عطیه ) 1394 بررسی تأثیر رسانه ملی « ،)
)تلویزیون( بر رفتار مسئولانه زیست محیطی گردشگران
)مورد مطالعه: جنگلهای دو هزار و سه هزار شهرستان
پایانامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه ،») تنکابن
طباطبائی.
ملکیپور، احمد، ملکیپور، موسی و معمر حور
( 1395 (، ارزیابی میزان عملکرد زسانه های جمعی بر
فرهنگسازی ارزشهای زیست محیطی از دیدگاه
فرهنگیان منطقه دهلران، فصلنامه علمی ترویجی فرهنگ
ایلام، 133 - 146 .
مهدویان مشهدی، مریم ) 1387 (، مقایسه وضع
موجود و مطلوب نقش رسانه های گروهی در ورزش
بانوان، اولین همایش ملی مدیریت ورزشی دانشگاه
شمال، 26 - 36 .
مهرداد، هرمز ) 1381 (، مقدمه ای بر نظریات و
مفاهیم ارتباط جمعی، تهران. مؤسسه فرهنگی
پژوهشی فاران.
ویلیامز، کوین ) 1390 (، درک تئوری رسانه، ترجمه
رحیم قاسمیان، تهران: نشر ساقی.
Amaro, S., Duarte, P., and Henriques, C. (2016). Travelers’ Use of Social Media: A clustering Approach, Annals of Tourism Research, 59: 1-15.
Brothers, C. C., Fortner, R. W., & Mayer, V. J. (1991). Te impact of television news on public environmental knowledge. Te Journal of Environmental Education, 29-22 ,(4)22.
Budeanu, A. (2012). Mediating Empowerment: The Role of Technology in Sustainable Tourism Governance, Copenhagen Business School.
Choi, H. C. & Sirakaya, E. (2005). sustainability indicators for managing community tourism, tourism management, 27,6,1274-1289.
Christine C, Brothers R, Victor M. Te Impact of Television News on Public Environmental Knowledge. Journal of Environmental Education. 29:(4)22;1991.
Cavicchi, A., Santini, C., Beccacece, E. (2010). The Brunello Crisis: Media Role and its Impact on Wine Reputation and Tourist Flows, International Tourism and Media Conference, Edited by Croy,G., Beeton,S. & Frost ,W. Tourism Research Unit Monash University and School of Management La Trobe University: Prato, PP:9-12.
Daye, M. (2007). Developing a Framework for the Study of Tourism and the media.Culture, Tourism and the Media. Nottingham University Business School.
Hausbeck, K. W., Milbrath, L. W., & Enright, S. M. (1992). Environmental knowledge, awareness and concern among 11th-grade students: New York
فصلنامه علمی تخصصی دانشکده گردشگری دانشگاه علم و فرهنگ
76
State. Te Journal of Environmental Education, 34-27 ,(1)24.
Hjalager, A-M. (2007). Stages in the economic globalization of tourism. Annals of Tourism Research 34(2):437-457.
Godahewa, N. (2012). The role of media in the development of regional tourism, FCMA,FCIM.
Goulet, D. (1992). Participation in development: new avenues, world development, 17, 2, 195-178.
Jurowski, C., Uysal, M. & Williams, D. R. (1997). A theoretical analysis of host community resident reactions to tourism. Journal of tourism research. 36 (2), 3-11.
Kumar, P. (2014). Role of Media in the Promotion of Tourism Industry in India, Global Review of Research in Tourism, Hospitality and Leisure Management (GRRTHLM) An Online International Research Journal (ISSN: 2311-3189), 1 (3), 187-192.
Leung, D., Law, R., Van Hoof, H. and Buhalis, D. (2013). Social Media in Tourism and Hospitality: a Literature Review, Journal of Travel & Tourism Marketing, 30, 3-22.
Mowl, G. (2002). Tourism and the environment’. In R. Sharpley (ed) The Tourism Business: An Introduction. Sunderland: Business Education Publishers, 219–242.
Nielsen, C. (2001). Tourism and the media. Elsternwick, Australia: Hospitality Press Pty Ltd.
Nayeri, ,S Amiri, M. (2010) The function of mass media in order to overcome cultural and social barriers to tourism development, Hamadan: First International Conference on Tourism Management and Sustainable Development.
Ostman, R. E., & Parker, J. L. (1987). A publics environmental information sources and evaluations of mass media. Te Journal of Environmental Education, 18, 9-17.
Oz, M. (2015). Social Media Utilization of Tourists for Travel-Related Purposes, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 27(5): 1-21.
Puja, M. & Amit, K. (2016). Role of Media in the Promotion of Sustainable Tourism: An exploratory Study of Sikkim, - International Journal of Management Humanities and Social Sciences, 1(2), 8-24.
Scott, M.M. (2013). the role of information and communications technology in supporting sustainable tourism: in-trip tourist perspective, PhD thesis, university of Queen Margaret, Edinburg.
Telfer, D.J. & Sharply, R. (2008). Tourism and development: concepts and issues. Channel view publications.
Transforming Tourism, Tourism in the 2030 Agenda, 2017.
Uitto, A.,Juuti, K., Lavonen, J. & Meisalo, V. (2004). Who is responsible for sustainable development? Attitudes to environmental challenges: A survey of Finnish 9th grade comprehensive school students, Department of Applied Sciences of Education, University of Helsinki. Research Report 253.
Urry J. (1995). Consuming places. London & New York: Routledge.Zimmerman S. (2007) Media geographies. Aether: The journal of media geography, (1)1, www.geogdata.csun.edu/~aether/.
Wolfe, R., Meenaghan, T. and O'Sullivan, P. (2002). the sports network: insights into the shifting balance of power, Journal of Business Research, 55, 7, 611-622.