تحلیل اثرات اقتصادی گردشگری ورودی به شهرستان نور با استفاده از مدل گردش پولی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار اقتصاد گردشگری و عضو هیئت علمی دانشگاه علم و فرهنگ تهران

2 نویسنده ی مسئول و دانشجوی دکتری پژوهش محور اقتصاد گردشگری:پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی

3 دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد:دانشگاه مفید قم

چکیده

امروزه نمی­توان نقش و اثرات صنعت گردشگری در جوامع بشری را نادیده گرفت. در برخی جوامع اثرات مثبت گردشگری چشم­گیرتر و در برخی دیگر، اثرات منفی نمود بیشتری دارند. استان مازندران علاوه بر دارا بودن رتبه نخست در جذب گردشگران ورودی در کشور، وضعیت شایسته­ای از لحاظ برخورداری از مواهب صنعت گردشگری ندارد. این امر می­تواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ شاید بتوان یکی از این دلایل را عدم آشنایی مدیران و برنامه ریزان و حتی ساکنین مناطق گردشگری به مباحث اثرات اقتصادی و اجتماعی گردشگری در استان مازندران و عدم اطلاع و دانش کافی عموم مردم و سرمایه­گذاران بالقوه از مواهب این صنعت برای استان مازندران دانست. آشنایی با یک برآورد اقتصادی از اثرات فعالیت­های گردشگری در شهرستان نور می­تواند بر اهمیت این صنعت در توسعه شهرستان تاکید نماید.
در این مطالعه سعی شده است با استفاده از روش مطالعه کتابخانه­ای و میدانی، در ابتدا یک تحلیل ساختار شناسی از وضعیت گردشگری در شهرستان نور در استان مازندران انجام گیرد. در مرحله بعد، با تحلیل طرف عرضه و تقاضای گردشگری در این شهرستان و با استفاده از مدل گردش پولی، اثرات اقتصادی این صنعت بر جامعه میزبان تحلیل می­شود.

کلیدواژه‌ها


استاد فرج، الهام. (1390). نقش گردشگری در توسعه پایدار مناطق ساحلی: مطالعه موردی شهرستان نور (پایان نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
ایمانی خوشخو، محمد حسین و ولی الله علی زاده. (1393). جایگاه صنعت گردشگری در دستیابی به اقتصاد مقاومتی در جمهوری اسلامی ایران: یک تحلیل داده ستانده. ارائه شده در اولین همایش بین المللی علمی راهبردی توسعه گردشگری جمهوری اسلامی ایران، چالش ها و چشم اندازها، مشهد.
ایمانی خوشخو، محمد حسین و ولی الله علی زاده. (1394). اقتصاد و سیاست گذاری گردشگری. (ویرایش اول، جلد 1-2، ج اول). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی.
بزازان، فاطمه، و جعفری، فاطمه. (1393). اثر توسعه گردشگری بر اقتصاد شهرستان نیشابور. سیاست گذاری پیشرفت اقتصادی. شماره 4، صفحه 9–30.
پیله فروش، میثم. (1391). ردپای نفت در بودجه در سالهای 1379 تا 1391 درآمدهای نفتی چه سهمی از منابع داشتند؟. مجله تازه‌ های اقتصاد. (شماره ۱۳۶)، 48–50.
توکلی، عاطفه. (1389). بررسی تأثیر گردشگری بر قیمت زمین در شهرستان نور (پایان نامه کارشناسی ارشد). وزارت علوم، تحقیقات و فناوری -دانشگاه اصفهان- دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
خانی، زهرا. (1393). کاربرد الگوی داده ستانده در برنامه ریزی بخش گردشگری اقتصاد ایران (پایان­نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد - دانشکده اقتصاد.
دیوسالار، اسدالله، میثم توکلی و امیرحسین خادمی. (1393). نقش مدیریت شهری در توسعه پایدار گردشگری، نمونه مورد مطالعه: شهر ساحلی نور. در ششمین کنفرانس ملی برنامه ریزی و مدیریت شهریبا تاکید بر مولفه های شهر اسلامی. مشهد.
رحمانی، مریم. (1392). بررسی اثرات اقتصادی توسعه ی گردشگری بر اقتصاد استان کرمان (پایان­نامه کارشناسی ارشد). وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده اقتصاد.
رضایی، پرویز و ولی اله رحمانی. (1386). ارایه راهکارهای مناسب برای برنامه ریزی صنعت توریسم در روستاهای ساحلی شهرستان نور. نشریه چشم انداز جغرافیایی. جلد دوم(شماره ۵).
رفیعی، سمانه. (1391). تاثیر بخش هتل و رستوران بر تولید اقتصاد ایران: تحلیل مبتنی بر رویکرد داده - ستانده (پایان نامه کارشناسی ارشد). وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده مدیریت و حسابداری.
زال نژاد، کاوه، رضا کاکوان و فرامرز رستمی. (1392). بررسی و ارزیابی زمینه های توسعه گردشگری شهری در شهرستان نور با بهره گیری از الگوی تحلیلی اسپرمن. ارائه شده در اولین همایش ملی گردشگری، جغرافیا و محیط زیست پایدار.
شاخص های برنامه ای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مازندران. (1391). شاخص های برنامه ای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مازندران 1390. مازندران: معاونت برنامه ریزی استانداری مازندران.
صباغ کرمانی، مجید و سعید امیریان. (1379). بررسی اثرات اقتصادی توریسم در جمهوری اسلامی ایران با استفاده از تحلیل داده – ستانده. پژوهشنامه بازرگانی. جلد چهارم(شماره ۱۶)، ۵۸–۸۲.
ضرغام، حمید. (1375). مدل برنامه‌ریزی استراتژیک جهانگردی ایران (کارشناسی ارشد). وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران.
ضرغام بروجنی، حمید، و خسروانی دهکردی، افروز. (1391). اثرات توسعه‏ی گردشگری بر شاخص‏های صلح جهانی. فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری. (۱۹)، ۲۵–۴۷.
عیسی زاده، سعید و سوده قدسی. (1391). محاسبه ضرایب اشتغال زایی بخش گردشگری در اقتصاد ایران: با استفاده از مدل داده ستانده. فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری (مطالعات جهانگردی). (۱۷)، ۱۵۱–۱۷۲.
مازند طرح. (1390). سند آمایش استان مازندران (نهایی). ساری: معاونت برنامه ریزی استانداری مازندران.
متولی، صدرالدین و صغری شهابی. (1390). نقش جاذبه های گردشگری در توسعه اقتصادی شهر نور. ارائه شده در نخستین همایش ملی آرمان شهر ایران، تهران.
مرکز آمار ایران. (1390). نتایج آمارگیری از گردشگران ملی سال ۱۳۹۰. تهران: معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری، مرکز آمار ایران.
مرکز آمار ایران. (1391). سالنامه آماری مازندران. (جلد 1-22). تهران: معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری، مرکز آمار ایران.
مرکز آمار ایران. (1394). سالنامه آماری کشور. تهران: معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری، مرکز آمار ایران.
Daniels, M. J. (2004). Beyond input-output analysis: using occupation-based modeling to estimate wages generated by a sport tourism event. Journal of Travel Research, 43(No 1), 75–82.
Stynes, D. J. & Rutz, E. A. (1995). Regional economic impacts of Mammoth Cave National Park. East Lansing, MI: Department Of Park, Recreation and Tourism Resources, Michigan State University.
Stynes, D. J., Propst, D. B., Chang, W. & Sun, Y. (2000). Estimating national park visitor spending and economic impacts: The MGM2 model. Department Of Park, Recreation and Tourism Resources, Michigan State University.