تحلیل فضایی ظرفیت های گردشگری استان مازندران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد جغرافیا وبرنامه ریزی شهری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانش آموخته دکتری جغرافیا و برنام هریزی شهری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

استان مازندران دارای ظرفیت های طبیعی، تاریخی و فرهنگی بسیاری برای توسعه پایدار صنعت گردشگری است.
این ظرفیت ها زمانی قابل استفاده و بهره برداری خواهد بود که متناسب با آن برنامه ریزی لازم جهت ایجاد تأسیسات و
زیرساخت های موردنیاز گردشگری انجام شود. از این رو پژوهش حاضر با هدف تحلیل فضایی ظرفیت های گردشگری
استان مازندران صورت پذیرفته است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و به لحاظ روش از نوع
توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری شامل شهرستان های استان مازندران در سال 1393 بوده است. جمع آوری
اطلاعات با بهر هگیری از روش های مختلف اسنادی، کتابخانه ای و میدانی صورت پذیرفت. در این پژوهش انتخاب
معیارها با روش دلفی، تعیین درجه ارجحیت معیارها با روش آنتروپی شانون و ارزیابی و رتب هبندی با استفاده از
روش های تصمیم گیری چندمعیاره شامل فرایند تحلیل سلسه مراتبی ساده، رتبه بندی بر اساس تشابه به حد ایدهآل و
حذف و انتخاب سازگار با واقعیت صورت پذیرفت و در نهایت برای رسیدن به یک اجماع کلی از روش میانگین رتب هها
استفاده گردید. نتایج این پژوهشی حاکی از آن است که شهرستان آمل رتبه اول و شهرستان گلوگاه رتبه آخر را از نظر
برخورداری از ظرفیت های گردشگری در سطح شهرستان های استان به خود اختصاص داده اند و در اکثر حوزه های
استان توزیع تأسیسات و زیرساخت های گردشگری متناسب و همگن با ظرفیت های طبیعی، تاریخی و فرهنگی
نمی باشد.

کلیدواژه‌ها


آذر، عادل و رجب زاده، علی ( 1389 )، تصمیمگیری
کاربردی، تهران: انتشارت نگاه دانش.
افروغ، عماد ( 1377 )، فضا و نابرابری های اجتماعی
تهران: انتشارات دانشگاه تربیت مدرس.
ارمغان، سیمین ( 1386 )، توریسم و نقش آن در جغرافیا،
اسلامشهر: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی
افتخاری، عبدالرضا؛ پور طاهری، مهدی؛ و مهدویان،
اولویت بندی ظرفیت های گردشگری » ،( فاطمه ( 1390
جغرافیا و توسعه، ش ،« مناطق روستایی شهرستان نیر
.23- 24 ، صص 38
اصغر پور، محمدجواد ( 1385 )، تصمیمگیریهای
چندمعیاره، تهران: دانشگاه تهران.
پور طاهری، مهدی ( 1389 )، کاربرد رو شهای
تصمی مگیری چند شاخص ه د ر جغرافیا، تهران:
انتشارات سمت.
حیدری، رحیم ( 1389 )، مبانی برنام هریزی صنعت
گردشگری، تهران: انتشارات سمت.
حسین زاده دلیر، کریم ( 1387 )، برنام هریزی ناحی های،
تهران: انتشارات سمت.
توسعه سواحل خزر و جستجوی » ،( زرشکن عابد ( 1384
مجموعه مقالات اولین ،« راه حل های سیاسی و قانونی
همایش نقش صنعت گردشگری در توسعه مازندران،
دانشگاه مازندران.
زنگی آبادی، علی؛ ضیایی، محمود؛ بایزیدپور، هیمن و
تحلیلی بر وضعیت امکانات » ،( کهزادی، اسفندیار ( 1389
،« و تسهیلات گردشگری کردستان از دید گردشگران
.39 - جغرافیای انسانی، ش 4، صص 56
سازمان فضایی نظام » ،( روستایی، شهریور ( 1377
سکونتگاهی و نقش آن در تعادل ناحیه ای مورد
پایان نامه مقطع دکتری جغرافیا و برنامه ،« آذربایجان
ریزی شهری، استاد راهنما: حسین شکویی، دانشگاه
تربیت مدرس.
زاهدی، محمد و رنجبران، بهرام ( 1384 )، مدیریت توسعه
پایدار جاذبه های گردشگری، مجموعه مقالات نقش
صنعت گردشگری در توسعه مازندران، نشر رسانش.
سلمانی، محمد؛ بدری، سیدعلی؛ قصابی، محمدجواد
درجه بندی سکونتگاه های » ،( عشورنژاد، غدیر ( 1392
روستایی برای توسعه گردشگری بیابان (مطالعه موردی:
، جغرافیا و پایداری محیطی، ش 6 ،«( خور و بیابانک
.1- صص 22
،( شماعی، علی و موسیوند، علیجعفر ( 1390
سطح بندی شهرستان های استان اصفهان ازلحاظ »
TOPSIS زیرساخت های گردشگری با استفاده از مدل
مطالعات و پژوهش های شهری منطقه ای، ،«AHP و
.23 - شماره 10 ، صص 40
،( شاه حسینی، پروانه رهنمایی، و محمد تقی( 1389 
شهرشناسی تطبیقی با تاکید بر استان های مازندران و
هرمزگان، تهران: انتشارات سمت.
عبداله زاده، محمود ( 1379 )، برنام هریزی ملی و منطق های 
جهانگردی، تهران: پژوه شهای فرهنگی.
عطائی، محمد ( 1394 )، تصمی مگیری چندمعیاره، 
شاهرود: دانشگاه شاهرود.
مدل » ،( توکلی، علی رضا و علیاحمدی، علی رضا ( 1385 
انتخاب و اولویت بندی روش های انتقال تکنولوژی (مطالعه
مدیریت فردا، ش 15 ،« موردی: صنعت میکروالکترونیک
.43 - و 16 ، صص 54
نگرشی تحلیلی بر مدل تکامل » ،( غازی، ایران ( 1379 
مجله ،« فضایی در برنامه ریزی توسعه گردشگری
دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، ش 22 و
.41- 23 ، صص 54
قنبری، ابوالفضل؛ شجاعیوند، بهمن و زینلی، بهرام 
رتبه بندی شهرستان های استان آذربایجان » ،(1393)
شرقی بر اساس زیرساخت های گردشگری شهری با
سال چهارم، شماره ششم، پاییز 1395
71
ش 12 ، صص ،« روش های تصمیم گیری چندمعیاره
.89-112
گردشگری پایدار در ایران: » ،( محسنی، رضاعلی ( 1388 
فضای جغرافیایی، ش ،« کارکردها، چالش ها و راهکارها
.149- 28 ، صص 171
معین، محمد ( 1362 )، فرهنگ فارسی(معین)، تهران: 
انتشارات امیرکبیر.
وارثی، حمیدرضا؛ تقوایی، مسعود؛ و پریزادی، طاهر 
امکان سنجی پتانسیل های گردشگری در شهر » ،(1389)
مطالعات مدیریت ،«SWOT سقز با استفاده از مدل
.133 - شهری، ش 3، صص